Portugalia może pochwalić się jednym z bardziej rozwiniętych systemów dróg ekspresowych i autostrad w Europie. Na tak stosunkowo małym powierzchniowo kraju, jest ich całkiem sporo, co znacznie ułatwia przemieszczanie się. Autostrady w Portugalii, podobnie jak i wszędzie indziej łączą ze sobą przede wszystkim największe miasta. Jednak jadąc na wakacje do tego kraju, nie powinniśmy mieć problemów, by dotrzeć nawet w najdalszy zakątek, dobrej jakości drogami szybkiego ruchu.
Warto też wiedzieć że w Portugalii autostrady są w większości płatne. Płatności dokonuje się tu albo tradycyjnie za pomocą gotówki, aczkolwiek nie we wszystkich miejscach oraz za pomocą elektronicznych systemów poboru opłat lub płatnościami pre-paid. Szczególnie te dwie ostatnie metody są dość skomplikowane, jednak w dalszej części naszego artykułu postaramy się wszystko wyjaśnić.
Autostrady w Portugalii
Warto zacząć od ciekawostki dotyczącej autostrad w Portugalii. Początkowo były one zupełnie bezpłatne, zastosowano bowiem tu system SCUT znany w innych krajach. Opierał się on na tej zasadzie, iż inwestor buduje na swój koszt fragment trasy szybkiego ruchu i ją oczywiście potem utrzymuje. W zamian natomiast może wybudować wzdłuż swojego odcinka autostrady różnego rodzaju punkty usługowe – stacje paliw, bary czy sklepy. Użytkownik dróg nie płaci opłat za przejazd daną trasą, ale korzystając z przydrożnej infrastruktury, w ten sposób pomaga zarabiać właścicielowi. Niestety system ten nie sprawdził się i państwo przejęło nadzór nad portugalskimi autostradami. Wynikiem czego są obecne obowiązkowe opłaty za korzystanie z nich.
Za to autostrady w Portugalii są bardzo komfortowe w użytkowaniu. Szczególnie, że sieć stacji benzynowych, restauracji oraz innych punktów usługowych usytuowanych wzdłuż tras jest tu wyjątkowo gęsta.
Zanim wyruszysz w podróż upewnij się, że masz aktualne ubezpieczenie
Ubezpieczenie OC / AC
Autostrady w Portugalii są oznaczone podobnie do innych europejskich krajów – białą dużą literką A oraz odpowiednią cyfrą, na niebieskim tle. Po portugalsku autostrada to autoestrada. Pozostałe drogi w tym kraju oznakowane są białymi tablicami z czarnymi napisami.
W Portugalii mamy następujące autostrady:
A1 – łączy Sacavém z Porto
A2 – to autostrada z Lizbony do Albufeira
A3 – to z kolei trasa prowadząca z Porto w stronę hiszpańskiej Walencji
A4 – łączy Matosinhos z Quintanilha, przy granicy z Hiszpanią
A5 – prowadzi z Lizbony do Cascais
A6 – biegnie od Marateca o Caia w Hiszpanii
A7 – łączy Póvoa de Varzim z Vila Pouca de Aguiar
A8 – prowadzi ze stolicy Portugalii do Leiria
A9 – biegnie od Quebrada do Alverca do Ribatejo
A10 – łączy Bucelas z Benavente
A11 – prowadzi z Apúlia aż do Castelões
A12 – biegnie od Sacavém do Setúbal
A13 – łączy Marateca z Almeirim
A14 – prowadzi z Figueira da Foz do autostrady A31
A15 – biegnie z Óbidos do Almeirim
A16 – łączy Lizbonę z Cascais, aż do węzła A5
A17 – prowadzi z Marinha Grande do Aveiro
A18 – biegnie z Torres Vedras i docelowo ma łączyć z Carregado
A19 – łączy Leiria Sul z Leiria Norte
A20 – prowadzi z Carvalhos do Nó de Francos
A21 – biegnie z Venda do Pinheiro do Ericeira
A22 – łączy Lagos z Castro Marim i dalej w kierunku hiszpańskiej Sewilli
A23 – prowadzi od Torres Novas do Guarda
A24 – biegnie z Viseu do granicy z Hiszpanią Vila Verde da Raia
A25 – łączy Aveiro z hiszpańską granicą w Vilar Formoso
A26 – docelowo ma prowadzić Sines z Beja
A27 – biegnie z Viana do Castelo do Ponte da Barca
A28 – łączy Porto z Caminha
A29 – prowadzi od Angeja do Porto
A30 – biegnie od Sacavém do Santa Iria de Azóia
A31 – łączy Coimbra Sul z Coimbra Norte
A32 – prowadzi z Carvalhos do Oliveira de Azeméis
A33 – biegnie od Coina do Alcochete
A34 – łączy A1 z Pombal
A35 – docelowo ma prowadzić z Mira do Mangualde
A36 – biegnie z Algés do autostrady A12
A37 – łączy Buraca z Sintrą
A38 – prowadzi z Almada do Costa da Caparica
A39 – biegnie od A2 do Barreiro
A40 – łączy Olival de Basto z Montemor
A41 – to duża obwodnica Porto
A42 – prowadzi z Ermida do Lousada
A43 – biegnie z Porto do Aguiar de Sousa
A44 – łączy Gulpilhares z Areinho
Winiety w Portugalii
W Portugalii nie ma żadnych winiet. System poboru opłat został tu rozwiązany w zupełnie inny sposób. Nieco bardziej skomplikowany, jeśli chodzi o turystów i gości z zagranicy.
Opłaty drogowe w Portugalii
Jak już wspominaliśmy za korzystanie z dróg szybkiego ruchu i autostrad w Portugalii trzeba zapłacić. System opłat jest tu uzależniony od tego czy samochód zarejestrowany jest w Portugalii, czy też poza jej granicami. Miejscowi kierowcy mają to wszystko nieco bardziej ułatwione.
System płatności Via Verde
System ten oparty jest na elektronicznej identyfikacji tablic rejestracyjnych oraz sczytywania sygnału wysyłanego poprzez zamontowane na przedniej szybie samochodu urządzenie Via Verde. Prościej mówiąc na jezdniach zainstalowane są kamery i czytniki, dzięki którym wszystko to działa. W samochodzie natomiast trzeba tylko zamontować specjalne urządzenie pokładowe, które jest przypisane do konkretnego auta. To właśnie ono wysyła sygnał do czytnika, kiedy przejeżdżamy pod daną bramką. Rejestracja jest automatyczna. Za brak działającego urządzenia Via Verde nakładane są mandaty, w wysokości 10-cio krotności opłaty za przejazd danym odcinkiem.
Opłaty drogowe bez systemu Via Verde
Jeśli nie jesteśmy posiadaczami urządzenia Via Verde na pokładzie samochodu, to musimy w inny sposób uiścić opłaty drogowe w Portugalii. Jest to bardziej skomplikowane. Korzystając z portugalskich autostrad, trzeba udać się na pocztę albo do punktu PayShop tylko po to by podać numery rejestracyjne naszego auta i uzyskać możliwość dokonania zapłaty. Wówczas w ciągu 48 godzin (po skorzystaniu z autostrad) otrzymamy kod do płatności. Te dwie doby są potrzebne do wprowadzenia numerów rejestracyjnych do systemu, wykorzystywanego na poczcie oraz w oddziałach PayShop. Od momentu otrzymania kodu płatności mamy 5 dni roboczych, aby uregulować rachunek. Jeśli się spóźnimy to pozostaje nam jedynie oczekiwać na wezwanie do zapłaty, wraz z nałożoną dodatkową karą pieniężną. Pismo to przyjdzie na adres właściciela pojazdu na jaki został on zarejestrowany w Portugalii. Jeśli i to wezwanie zignorujemy to rozpocznie się postępowanie egzekucyjne wraz z jeszcze bardziej podwyższoną karą pieniężną.
Jak cudzoziemiec może zapłacić za autostrady w Portugalii?
Opcje zapłaty przez turystów za korzystanie z autostrad w Portugalii zależą od tego czy można uregulować należność w tradycyjny sposób, czyli gotówką na bramkach, czy do czynienia mamy z odcinkiem, gdzie obowiązuje jedynie elektroniczny system poboru opłat. Jeśli da się zapłacić pieniędzmi na miejscu, to problem jest z głowy. Niestety na większości autostrad w Portugalii obowiązuje jednak elektroniczny system opłat za ich korzystanie. Wówczas opcji uregulowania rachunku jest kilka:
EasyToll
To system stworzony z myślą o turystach i osobach z zagranicy. Jest dość prosty i zrozumiały dla przeciętnego użytkownika. Wszystko co trzeba zrobić to uprzednio się zarejestrować, gdzie zostaną połączone nasze numery rejestracyjne z kartą kredytową. Można to zrobić na wjeździe na autostradę. Rejestracja jest ważna przez kolejnych 30 dni.
Wszystko odbywa się w specjalnych stanowiskach, oznaczonych tablicami – foreign vehicles (pojazdy zagraniczne). Po wpisaniu numeru rejestracyjnego naszego samochodu oraz przyłożeniu karty płatniczej otrzymujemy kwit, który jest potwierdzeniem dokonanej rejestracji. Stanowiska te można znaleźć m. in. na odcinkach autostrad: A28 Viana do Castelo, A24 Chaves, A25 Vilar Formoso oraz A22 Vila Real de Santo Antonio.
Wówczas jesteśmy wpisani do rejestru pojazdów i za każdym razem jak rozmieszczone na autostradzie czytniki odnotują naszą obecność, z konta zostanie pobrana odpowiednia kwota. Oprócz opłaty za korzystanie z konkretnych dróg, doliczona zostanie także tak zwana opłata administracyjna (ok 0,26 euro za każdy przejazd) oraz jednorazowa kwota za samą rejestrację (0,60 euro).
TollCard
Innym sposobem na uiszczenie opat za korzystanie z autostrad w Portugalii jest system oparty na TollCard. Trzeba po prostu zawczasu wykupić kartę typu pre-paid o interesującym nas nominale – 5,10, 20 i 40 euro i aktywować ją zgodnie z instrukcją sms-em. Podobnie jak w przypadku EasyToll podając numery rejestracyjne naszego auta. Wówczas przy wjeździe na płatne drogi w Portugalii z naszego salda stopniowo będą znikać odpowiednie kwoty. Jeśli nasza karta będzie już na wyczerpaniu, na pewno dostaniemy smsa z takową informacją.
Karty TollCard można kupić na stacjach benzynowych na autostradach albo na przykład na poczcie. Jeszcze łatwiejszym sposobem jest ich zakup przez oficjalną stronę – http://www.tollcard.pt/fetcwcm/wcmservlet/pt/home/ Z jednym autem może być powiązanych więcej kart, o różnych nominałach.
TollService
TollService to jeszcze inne rozwiązanie problemu, jak zapłacić za autostrady w Portugalii. Polega ono na uiszczeniu jednorazowej opłaty 20 euro, która pozwala przez 3 dni korzystać ze wszystkich dróg w tym kraju. Sprawdzi się to szczególnie u osób, które zwiedzają Portugalię na przykład przez weekend.
Warto też pamiętać o zachowaniu kwitu za daną opłatę. Zagraniczne samochody są często kontrolowane przez miejscowe służby. Wykupując TollService nie możemy też korzystać z pasów przeznaczonych dla aut z systemu Via Verde.
Via Verde Visitors
Można też wypożyczyć urządzenie z systemu Via Verde (https://servicos.viaverde.pt/Visitors/). Koszt takiego najmu to około 6 euro plus 1,5 euro za każdy dzień, plus oczywiście suma za przejechane kilometry autostrad. Urządzenie tymczasowe Via Verde Visitors przypisuje się do numeru bankowego wypożyczającego. Dzięki czemu poruszając się po Portugalii autostradami, jesteśmy upoważnieni do korzystania z priorytetowych pasów przy przejeździe przez bramki bez zatrzymywania się.
Kolejnym plusem jest fakt, że nie mamy tu doliczonej dodatkowej opłaty administracyjnej za każdy przejechany kilometr. Natomiast trzeba wpłacić kaucję za wypożyczony sprzęt – około 28 euro. Zostanie ona zwrócona w momencie oddania urządzenia Via Verde Visitors.
Ceny za autostrady w Portugalii
Autostrady w Portugalii nie są tanie. Ich wysokość zależy nie tylko od długości pokonanej trasy, ale także od klasy samochodu, którym się poruszamy. Kalkulator opłat jest dostępy pod adresem http://www.estradas.pt/calculador-portagens?PO=Afurada&EO=A1&PD=F%c3%a1tima&ED=A1&CR=distancia&CL=1
Przykładowe opłaty za trasy (samochód z 1 klasy):
Lizbona – Lagos =24,80 euro
Lizbona – Sintra =1,05 euro
Lizbona – Porto = 22,20 euro
Lizbona – Fatima =8,15 euro
Faro – Albufeira = 1,55 euro
Faro – Lagos =5,20 euro
Porto – Fatima =14,05 euro
Porto – Aveiro =6,45 euro
Dodatkowo trzeba zapłacić za przejazd mostami:
Most Vasco da Gama – 2,70 euro (za wjazd do Lizbony)
Most 25 kwietnia – 1,50 euro (za wjazd do Lizbony)
Co jeszcze warto wiedzieć o autostradach i drogach szybkiego ruchu w Portugalii?
Jeśli chodzi o dozwoloną prędkość to w Portugalii obowiązuje:
- 50 km/h w terenie zabudowanym
- 90 km/h w terenie niezabudowanym
- 100 km/h na drogach ekspresowych
- 120 km/h na autostradach
Poruszając się po portugalskich drogach trzeba mieć zapięte pasy bezpieczeństwa. Światła mijania muszą być włączone jedynie po zmierzchu i w nocy oraz podczas trudnych warunków atmosferycznych. Na wyposażeniu każdego auta musi być kamizelka odblaskowa i trójkąt ostrzegawczy. Apteczka czy gaśnica są zalecane, ale nie obowiązkowe.
Ważne telefony podczas podróżowania po Portugalii
- 112 – numer alarmowy
- + 351 21 304 14 10 – Ambasada Rzeczpospolitej Polskiej w Lizbonie
- 808 508 508 – obsługa autostrad
- 00351 213 421634 / 00351 213 421623 – Policja Turystyczna w Lizbonie